آیا زبان ما فارسی است؟

+اسمشو بذاریم عقیل

-نه عربی اصلاً، اصیل ایرانی

+پس بذار گشتاسب

-خودتو مسخره کن، قدیمی هم نه…

تمام هم‌وغممان این است که زبان فارسی را پاس بداریم. کلمه‌های عربی و انگلیسی و فرانسه و ترکی و… هر چیز دیگری که وارد این زبان شیرین و دلچسب شده را دور بریزیم و اصلاً نابود کنیم که مبادا آسیبی به این درّ گران‌بها برسد.

اما آیا اگر به‌جای هلی‌کوپتر بگوییم بالگرد یا کراوات را درازآویز زینتی صدا بزنیم همه‌چیز حل شده و زبان فارسی زیبایمان از چنگ دشمنان خارج می‌شود و اصالت خودش را نگاه می‌دارد؟

سال‌های زیادی است که همۀ ما از پاپیون استفاده می‌کنیم چرا باید کلمه‌ای که در زبان و فرهنگ ما جا افتاده و نیاز ارتباطی ما را برطرف می‌کند را تغییر دهیم به دو ور پُف!

یا همین کامپیوتر، تبلت، پاسپورت، وب‌سایت و…

اصلاً آیا تنها راه حفظ زبان فارسی واژه‌سازی است؟

به قول محمدرضا شعبانعلی: «هر کلمه‌ای که فارسی‌زبانانِ زندۀ امروز می‌فهمند، فارسی است.»

همۀ آن‌هایی که داد پاسداری از زبان فارسی را سر می‌دهند تنها به بازی با کلمات روی آورده‌اند و بیرون کشیدن واژه‌های بیگانه از آن.

مگر نه اینکه همۀ زبان‌های دنیا یک سری از کلمات خود را از دیگر زبان‌ها گرفته‌اند و اصلاً همین پویایی است که زبان را زنده نگه می‌دارد؟ مرگ زبانی که تعاملی ندارد با بقیه زبان‌ها نزدیک‌تر نیست؟ می‌خواهید دور زبان فارسی حصاری کشیده و آن را گوشه‌ای بگذارید تا بپوسد؟

به‌هرحال فارسی هم از سایر زبان‌ها به‌ویژه عربی قرض‌گیری کرده، گاهی ساختار کلمه را تغییر داده، بر اساس آن‌ها کلمه ساخته، البته با توجه به روش‌های واژه‌سازی خودش و شاید بتوان گفت تأثیرپذیری و درگیر شدن یک ‌زبان با زبان‌های دیگر گریزناپذیر است.

به گمان من اگر می‌خواهیم زبان فارسی را حفظ کنیم، اگر قلبمان برای آن می‌تپد و زنده بودن و ماندنش دغدغۀ روز و شب ما شده بهتر است به ادبیات فارسی بیشتر اهمیت بدهیم. چیزی که حرف زدن، نوع ارتباط، انتخاب کلمه و جمله و … را تحت تأثیر قرار می‌دهد متونی است که می‌خوانیم. از شعر و قصه تا حتی روزنامه و کتاب درسی.

حواسمان باشد که حتی شعرهای امروز و داستان‌های فعلی از کلمه‌های باارزش تهی است و وقتی چیزی می‌خوانیم انگار جز اخبار و حرف‌های روزمره و آه و ناله‌های فاقد معنا درنمی‌یابیم.

در این دوره فقیریم، فقر ارزش و معنا، و دستمان گیر است تنها به همان‌هایی که از قدیم بوستان و گلستانی گذاشتند و رفتند.