دربارۀ روشهای مؤثر ارائه بازخورد مثبت
برای همۀ ما پیش آمده که درخواست بازخورد در مورد کاری را داشته باشیم یا خودمان بخواهیم راجع به فعالیتی نظرمان را بگوییم.
چه بهعنوان فردی عادی یا کسی که تخصص خاصی دارد.
مثل مربی ورزشی، نویسنده، شاعر، پزشک و…
اغلب افرادی که بهطورجدی در یک زمینه فعالیت میکنند، خود ما حتی، گاهی از دیگران میخواهیم روند کارمان را ببینند و نظر خودشان را اعلام کنند.
اما بازخورد مؤثر یک مهارت است.
مثل همۀ مهارتها میتوان یاد گرفت و برای بهبود آن تلاش کرد.
بازخورد مؤثر چیست؟
بازخورد مؤثر زمانی است که گیرنده بتواند اطلاعاتی را دریافت کند و رفتار خود را با آن تطبیق دهد.
بازخورد انتقاد، محکومیت یا قضاوت نیست.
بازخورد بهعنوان فضایی برای یادگیری بسیار مهم است.
بازخورد مؤثر با روح بهبود فردی در ارتباط است و به شخص کمک میکند تا به نسخۀ بهتری از خودش تبدیل شود.
ویژگیهای بازخورد مؤثر
- مستمر و بهموقع است.
- صادقانه و دوستانه است.
- انتقادی نیست، توصیفی است.
- بهجای خشن بودن، جذاب است.
- بر اساس یک دیدگاه متفاوت و وسیعتر است.
- کلی و انتزاعی نیست، خاصِ موضوع موردنظر است.
- بهجای برجسته کردن نقاط ضعف در پی پررنگ کردن نقاط قوت است.
چگونه مقاومت افراد را برای دریافت بازخورد بشکنیم؟
اکثر افراد تمایل ندارند در مورد نقاط ضعف و مشکل کارشان چیزی بشنوند.
دوست دارند فکر کنند کاری کامل و بینقص انجام دادهاند و این موضوع ناشی از یک ذهنیت خشک و ثابت است.
فکر میکنم برای شکستن این مقاومت بهجای تحمیل نظراتمان به آنها کمک کنیم تا خودشان به نتیجۀ موردنظر برسند و برای بهتر شدن کار اقدام کنند.
در این موارد لازم است افراد خودشان حس کنند مسئولیت این تغییرات را به عهده دارند.
قدرت سؤال
یکی از راههای مؤثر و مهم برای ارائۀ بازخورد پرسیدن سؤال است.
برای مثال وقتی کاری را به ما میدهند برای اینکه نظرمان را بگوییم شاید پرسیدن این سؤالها خوب باشد:
هدف اصلی از این کار چیست؟
آیا در مسیر درست قرار دارد؟
پیام اصلی آن چیست؟
به دنبال پاسخ به چه پرسشی هستید؟
و هر سؤالی که به تسریع و بهبود روند کار کمک کند.
گاهی پرسیدن سؤال خیلی خوب مکانیسم دفاعی افراد را مختل میکند.
البته علاوه بر این لحن و تن صدا هم مهم است. وقتی از بالا نگاه میکنیم و حالت کبر و غرور به خودمان میگیریم نهتنها نتیجه رضایتبخشی نخواهد داشت که تأثیر منفی هم میگذارد.
برای ارائۀ بازخورد مؤثر فرمان، نقد یا دیکته و دستور نه، اجازه بخواهیم و دوستانه حرف بزنیم.
مثلاٌ «میتوانم چند پیشنهاد راجع به این مقاله بدهم؟»
بهتر است بهجای گارد گرفتن با افراد همدلی و همراهی کنیم.
هنر ارائۀ بازخورد
شاید یکی از بهترین راهها برای ارائۀ بازخورد ایجاد اعتماد باشد.
وقتی افراد به ما اعتماد کنند خیلی صادقانهتر درخواست خودشان را بیان میکنند و راحتتر میپذیرند.
ایجاد حس حمایت در آنها ارتباط مؤثرتری را رقم میزند و وقتی افراد حس کنند که با تمام قلبمان میخواهیم به آنها کمک کنیم واقعاً به آنچه میگوییم گوش میدهند.