نقش استعاره در ارتباط مؤثر
همیشه وقتی از استعاره حرف میزنیم خودبهخود ذهن ما پرتاب میشود به کلاس ادبیات و زبان فارسی مدرسه و شعرهای خشکی که باید از میانشان استعاره پیدا میکردیم. الحق که کاری سختتر از این هم نمیتوان پیدا کرد آن زمان بهخصوص وقتی قضیه به تستهای کنکور میکشید و سرعت عمل و ضریب ۴٫
غافل از اینکه همین حرف زدن عادی ما با استعاره و متعلقاتش پیش میرود.
چطور میشود بدون گفتگو زندگی کرد؟
برقراری ارتباط مؤثر برای هرکدام از ما با هر شغل و حرفه و نوع زندگی ضروری است. درواقع برای نفوذ و اثربخشی فقط برقراری ارتباط مهم نیست، آنچه به کیفیت یک رابطه کمک میکند ارتباط مؤثر است.
یکی از مهارتهایی که به ایجاد خودآگاهی، ترسیم چشمانداز روشن، استفاده از فرصتها و تصمیمگیری آگاهانه کمک میکند بیان استعاری است که همه تقریباً آگاهانه یا ناآگاهانه از آن بهره بردهایم.
چرا استعاره مهم است؟
استعارهها به احساسات، افکار و امیال درونی ما وضوح میبخشند.
آنها تصویری ازآنچه اعتقاد داریم و احساس میکنیم میسازند.
ازآنجاکه کلمات بصری میتواند مخاطب را به تجربهای مشترک برساند بنابراین به درک بهتر چیزی که میگوییم کمک میکند.
استعارهها با تجزیهوتحلیل آنچه در قلب مخاطب میگذرد و هدف قرار دادن آن ایجاد ارتباط را آسان میکند.
به همین دلیل استعارهها قدرت زیادی برای ایجاد تصاویر بانفوذ و پایدار دارند.
آنها بهراحتی میتوانند مفاهیم انتزاعی و ناملموس را توضیح بدهند.
استعارهها آینۀ مکنونات درونی افراد هستند. افراد آنچه میاندیشند را با استعاره بیان میکنند. ممکن است کسی ازدواج را بهشت بداند و دیگری جهنم. از این استعارهها میتوانیم بدانیم نگاه آنها به یک موضوع واحد چطور است.
مثلاً وقتی دوران مدرسه را میگذراندیم به آنهایی که دو پایه را در یک سال میخواندند میگفتیم دانش آموزان جهشی.
یا وقتی کارمندی در ردۀ خودش ارتقا مییابد میگوییم جهش رتبه داشته.
اگر کسی را میبینیم که غمگین است گاهی میگوییم «رو فُرم نیستی»، یا «دماغت چرا آویزنه»، یا «غمباد گرفتی؟»، یا «کشتی هات غرق شدن؟» یا…
فکر میکنید کدامیک حال حس بهتری را القا میکند؟
مواظبت از استعارهها
استعاره جهش به افکار درونی متصل است. همین یک کلمه باعث میشود وضعیت فرد را درک کنیم و چشمانداز مناسبی بسازیم.
کلمات بصری خیلی بیشتر و بهتر از کلماتی که فاقد تصویر هستند به برقراری ارتباط کمک میکنند.
ما با استعارههایی که خواسته یا ناخواسته به کار میبریم تصاویری را در ذهن مخاطبمان حک میکنیم که بهراحتی از بین نمیروند.
جدا از اینکه باید مراقب کلماتمان باشیم بهتر است استعارهها را هم بپاییم.